آیتالله سید محمد محقّق در سال ۱۳۲۱ قمری در احمد آباد یزد به دنیا آمده. پس از گذراندن دوران طفولیّت از زادگاه خود به شهر یزد آمده و در نزد سید احمد مدرّس و حاج سید یحیی واعظ و آقا سید حسین باغ گندمی درس خواندند. در سال ۱۳۴۱ عزیمت به قم نمودند و در خدمت حجج الاسلام میر سید علی کاشانی، سید محمد تقی خوانساری، سید ابوالحسن قزوینی و مرحوم آقای حجت و آیتالله مؤسس به استفاده پرداخته و تا چند سال هم از محضر آیتاللهالعظمی بروجردی استفاده کردند[۱].
مرحوم آیتالله حائری یزدی عنایت خاصی به این تلمیذ خود داشتند و با داشتن چنین شاگردانی به آینده حوزه علمیه قم دلگرم و امیدوار بودند. پس از ارتحال مرحوم آیة الله مؤسس، رسماً تدریس را شروع کرده و در مدّت کوتاهی محضر درسشان محل تجمع فضلای بنام حوزه گردید. ایشان آنقدر به امر تدریس اهمیت میداد نه تنها در ایام تحصیل بلکه در ایام تعطیلی حوزه نیز به تدریس و تربیت طلاب فاضل و دانشمند میپرداختند. علاقه فراوانی به تدریس فقه و اصول و پرورش فضلاء داشتند لذا غالب اوقاتشان در شبانه روز صرف مطالعه میشد. در روزهای آخر عمر که پس از عارضهی سکتهی قلبی از ماه مبارک رمضان به بعد در منزل بستری و همهی طبقات مخصوصاً شاگردان به دیدارشان میرفتند گاهی اوقات که ساعت درسشان فرا میرسید و خود را از شرکت در جلسۀ درس و حلقهی شاگردان برجستهی خود محروم میدیدند گریه کرده و این جملات را میگفتند: من از مرگ نمیترسم ولی از این میترسم که وجودی عاطل و باطل باشم و نتوانم انجام وظیفه شرعی کنم. ایشان دارای قلبی بسیار رئوف و احساساتی لطیف و کاملاً روحانی بود. میگفتند در تمام عمرم جز دو مرتبه نماز میّت نخواندم و در هر دو بار نیز منقلب شدم و نتوانستم آن را تمام کنم. و هر وقت به یاد اکرامهایی که اساتیدشان به وی داشته و بذل جهدهایی که نموده بودند میافتادند گریه مینمودند.[۲].
گاهی که در عبارات به اسامی معصومین علیهم السلام میرسیدند خیلی شدید اشک میریختند. ایشان در صبح چهارشنبه دوم ذیالحجه ۱۳۸۸ قمری بر اثر سکتۀ قلبی پس از هفتاد و پنج روز بیماری دار فانی را وداع گفت[۳].
مرحوم علامه قدّس الله نفسه الذکیّه تقریرات بعضی از دروس آیت الله محقق داماد را به طور خلاصه و اختصار مرقوم فرموده اند که از آثار باقیماندۀ ایشان میباشند.
[۱] آثار الحجه، ص۶۲، جزء دوم
[۲] جرعهای از دریا، ج۲، ص۵۶۳ و ۵۹۲
[۳] تربت پاکان قم، ج۳، ص۱۶۱۵-۱۶۱۴