آیت الله بهاء الدینی

زندگی‌نامه آیت‌الله بهاء الدینی

ایشان در حدود سال ۱۳۲۰ قمری در قم به دنیا آمدند. رفتار و کردار شایسته پدرشان که خادم آستانه مقدسه حضرت معصومه (سلام الله علیها) بود در شکل گیری شخصیت ایشان بسیار مؤثر بود. ایشان از همان دوران کودکی مورد عنایت پروردگار و حضرات معصومین(علیهم السلام) بودند.

خودشان می‌گفتند:

از همان دوران طفولیت بسیار به ما توجه شده و خیالی سرمایه‌گذاری کردند حتی در خواب هم این‌طور بود. من به بازی علاقه زیادی داشتم امّا به واسطه‌ی خوابی که دیدم و کسی با ناراحتی گفت این، الک دولک می‌کند! دیگر از شش سالگی بازی را کنار گذاشتیم. از همان ۶ سالگی بسیاری از بزرگان برای ما زحمت کشیدند و به ما التفات داشتند. حاج شیخ محمد تقی بافقی هم توجه زیادی به ما داشتند. من ۷ ساله بودم که در مجالس علمای بزرگ مثل مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری شرکت می‌کردم وقتی وارد می‌شدم حاج شیخ ابوالقاسم قمی برمی‌خواستند و مرا کنار خود می‌نشاندند.

تحصیل

ایشان مقدمات را نزد پدر بزرگوارشان و ادبیات را نزد شیخ ولی الله عامره‌ای و میرزا محمد علی ادیب تهرانی فرا گرفته و دروس سطح را نزد میرزا محمد همدانی و آخوند ملا علی معصومی همدانی استفاده برده‌اند. آیة الله بهاء الدینی پس از تمام سطح و تکمیل و تحکیم مبانی علمی به منظور فراگیری دروس خارج در محضر علمای بزرگ: سید محمد حجت کوه کمری و آقا سید حسین بروجردی و آقا سید محمد تقی خوانساری حضور یافته و از خرمن علوم آنان خوشه چینی نمود تا به مرحله رفیعه اجتهاد نائل آمدند.

ایشان می‌فرمایند:

از زمان شروع بحث رکوع صلوة در درس حاج شیخ عبدالکریم به مدّت ۶ سال شرکت کردم. هم‌چنین در درس مرحوم سید محمد حجت کوه کمری نیز شرکت می‌کردم به خاطر ندارم که چند سال طول کشید امّا از ابتدا درس ایشان مطلوب واقع شد. لذا در درس فقه و اصول ایشان شرکت کردم. مدتی نیز در درس حاج شیخ محمد علی حائری قمی مبحث تعادل و تراجیح شرکت کردم و در درس مرحوم بروجردی نیز شرکت می‌کردم تدریس ایشان برای بنده بسیار مطلوب بود.

مرحوم آیة الله بهاء الدینی علاوه بر دروس رسمی فقه و اصول به فراگیری دروس معارفی همچون کلام و فلسفه و اخلاق نیز پرداخته بودند خود ایشان در این باره می‌فرمایند: اخلاق عملی را از محضر حاج شیخ ابوالقاسم کبیر استفاده می‌کردم و در ۲۱ سالگی به درس مرحوم حاج میرزا جواد ملکی تبریزی رفتم، بنده در درس کلام میرزا علی اکبر حکمی که در حوزه فلسفه نیز تدریس می‌کرد می‌رفتم ایشان اهل یزد و مرد شریفی بود، در درس مرحوم شاه آبادی هم شرکت می‌کردم. مباحثه ی ما اسفار بود.

مرحوم بهاء الدینی با مرحوم آیة الله سید احمد زنجانی و آیة الله میرزا ابوالفضل زاهدی قمی نیز مباحثه‌ی حاشیه مرحوم غروی اصفهانی داشته و جلسات تبادل علمی ایشان برقرار بود. از مرحوم آیة الله سید محمد تقی خوانساری موفق به اخذ اجازه اجتهاد شدند و در روایت از مرحوم آقا شیخ عباس قمی اجازه داشتند.

ایشان به درس و بحث علمی بسیار شوق و اشتیاق زائد الوصفی داشتند و اکثر اوقات خود را به اشتغالات علمی می‌پرداختند. از باب نمونه: در زمان تحصیل در قم به جهت شدّت اهتمام به دروس می‌فرمایند:

یک سال تمام از مدرسه فیضیه بیرون نیامدم. مادرم می‌آمد درب مدرسه و از دور مرا نگاه می‌کرد و بازمی‌گشت. اشتغالات به حدّی بود که فرصت نمی‌کردیم به منزل سری بزنیم. از یک ساعت به اذان صبح مشغول بودند سپس نماز صبح را می‌خواندند و تا شب مشغول درس و بحث می‌شدند بسیاری از فضلای نامور حوزه از شاگردان ایشان بودند من‌جمله مرحوم علامه قدس الله نفسه که نزد ایشان بعض دروس سطح را تتلمُذ نمودند.

مرحوم علامه رضوان الله علیه از آنجا که سطح علمی ایشان بالاتر از سطح معمول حوزه بود لذا در نزد ایشان درس خصوصی می‌گرفتند خودشان می‌فرمودند خدمت آقای بهاء الدینی در منزل ایشان که در منتهی الیه خیابان چهارمردان و در بلندی واقع بود درس خصوصی می‌گرفتم. یک روز صبح زود که برای حضور در مجلس درس آمده حرکت شدم دیدم عجب چه برف سنگینی آمده امّا حقیر با توکل بر خدا از حجره خود که در مدرسه حجتیه بود بیرون آمده و به طرف خانه استاد به راه افتادم خیابان‌ها و کوچه‌ها همه از برف پوشیده شده بود. هیچ کس از خانه خود بیرون نیامده بود قدم‌های من تا ساق در برف فرو می‌رفت به هر حال به منزل استاد رسیدم و در زدم خود استاد آمدند و در را باز کردند وقتی چشمشان به من افتاد با تعجب بسیاری گفتند آقا سید محمد حسین! شما در این برف آمدید درس؟! در این برف آمده‌اید؟ ^[۱]

یکی دیگر از شاگردان آیة الله بهاء الدینی مرحوم آیة الله شهید مطهری بودند که نزد ایشان رسائل و مکاسب می‌خواندند. خود آقای آیة الله بهاء الدینی گفته بودند:

من رسائل و مکاسب عمومی می‌گفتم ولی برای شهید مطهری خصوصی درس می‌گفتم و دوباره مطالعه می‌کردم چون استعداد ایشان قوی بود.

شاگرد دیگر ایشان آیت‌الله آقا حاج سید مصطفی خمینی که در دروس اخلاق ایشان نیز شرکت می‌کردند. آیة الله بهاء الدینی علاوه بر تدریس فقه و اصول درس‌های اخلاق پرباری هم داشتند که مدت زیادی در مدرسه فیضیه برقرار بود ولی به علت کسالت، ایشان به حسینیه شان منتقل شد و هر شب جمعه شیفتگان معارف اسلامی به حسینیه ایشان جهت استفاده معنوی حاضر می‌شدند.^[۲]

مرحوم علّامه قدس لله نفسه به فرزندانشان دستور داده بودند در بلده‌ قم هر هفته یا دو هفته یک بار از محضر عالمان وارسته و مهذّبی که صاحب تقوی و طهارت بودند من‌جمله حضرت آیة الله بهاءالدینی کسب فیض کرده و از انوار معنوی آنان بهره‌مند شوند.^[۳]

وفات ایشان در روز جمعه ۱۴ ربیع الاول ۱۴۱۸ هجری قمری برابر با ۲۸/۴/۱۳۷۶واقع شد. به فرموده رهبری مکان دفن پیکر مطهر آن بزرگ مرد عرصه عرفان و تهذیب در مسجد بالا سر در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها، کنار قبر مطهر مرحوم آیت الله العظمی اراکی، بالای سر استادش، مرحوم آیت الله عبدالکریم حائری یزدی و دیگر مراجع معین شد.

پانویس