روشن بینی و اندیشه سیاسی علامه طهرانی

روشن بینی و اندیشه سیاسی علامه طهرانی

منبع: آیت نور صفحه ۱۱۲ تا ۱۱۴

با اينكه در آن دوران در ديد ساده انديشان و اغلب متديّنين، داشتن تفكّر سياسى براى يك عالم دينى امرى منفى تلقّى مى‌شد و وى متّهم به بى‌سوادى يا بى‌تقوائى مى‌گشت، و پرداختن به سياست مخالف علم و تقوى قلمداد مى‌شد و بسيارى از عالمان در يك غفلت عميق از جريانات سياسى بسر مى‌بردند و فرهنگ جدائى دين از سياست در گستره‌اى وسيع همه جا را فرا گرفته بود؛ ولى عالمان دلسوز و متعهّد، همچون سراسر تاريخ پر افتخار حيات عالمان دينى كه مملوّ از فداكارى و ايثار در راه تحقّق سياست الهيّه و پياده شدن أحكام نورانى‌اسلام است، با شعار «ديانت ما عين سياست ماست و سياست ما عين ديانت ماست» و «منشأ سياست ما ديانت ماست»[۱] در صحنه حاضر بودند و به مبارزه بى‌امان عليه كفر و نفاق و جهل و تباهى، و قطع أيادى شيطان از فكر و جان مردم ادامه ميدادند.

معظّمٌ له نيز بخاطر نشو و نما در دامان پدرى كه علاوه بر علم و ورع، مرد ميدان جهاد و سياست بود، از همان آغاز با انديشه سياسى اسلام آشنا بوده به شناخت جوّ سياسى زمانه و سياستهاى شيطانى استعمار و نحوه برنامه‌ريزى آنان در جهان اسلام و پيدا كردن راه‌هاى مقابله با سياست دشمنان دين مبادرت مى‌نمود. حتّى در دوران طلبگى در حوزه مقدّسه علميّه قم هم از اين قسمت غافل نبود؛ در كنار تحصيل علم و معرفت و تزكيه نفس و پرورش جان و خودسازى و تهذيب، در ارتقاء سطح بينش سياسى خود تلاش مى‌نمود. خودشان بعنوان نمونه ميفرمايند:

« اگر كسى مى‌خواهد درست از تاريخ اينها (سلسله پهلوى) اطّلاع پيدا كند اجمالًا، تاريخى دارد حسين مكّى بنام «تاريخ بيست ساله ايران» در سه جلد؛ آن وقتى كه بنده در قم بودم اين كتاب ممنوع بود، تقريبا سه جلدش ۱۵۰۰ صفحه است. بنده آنرا از يكى از آقايان علماء: آية الله حاج سيّد احمد زنجانى گرفتم و مطالعه كردم و به ايشان برگرداندم ولى بعد آنرا تهيّه كردم و الآن آنرا دارم؛ كه در آن طريق ورود كودتائى كه نرمان انگليسى بدست سيّد ضياء و رضاخان كرد و همچنين عواقب آن و پايان دوره احمد شاه و كيفيّت پيدايش پهلوى و رضاخان شرح داده شده ... »[۲]

داشتن اين نگرش سياسى و دنبال نمودن تحقّق سياست الهيّه در امّت‌ اسلامى مطلب مهمّى بود كه روح و جان ايشان را بخود مشغول داشت و نهايةً پس از بازگشت از نجف به طهران در ميدان انديشه و عمل خود را نشان داد، كه در استمرار خطّ سير زندگى پر بركتشان بدان خواهيم پرداخت، إن شآء الله‌

پانویس